W powszechnym odczuciu produkcja pieniądza różni się zasadniczo od produkcji innych dóbr. Tymczasem Jörg Guido Hülsmann pokazuje, że można ją analizować za pomocą tych samych narzędzi, którymi posługujemy się zwykle w ekonomii i etyce. Podkreśla rolę pieniądza w gospodarce rynkowej i omawia moralne zagadnienia związane z konkurencją na rynku produkcji pieniądza. Głównym tematem książki są społeczne, kulturowe i duchowe skutki inflacji, której inicjatorem jest rząd. Hülsmann objaśnia, jak taka inflacja wpływa na funkcjonowanie krajowych i międzynarodowych systemów pieniężnych, przyczyniając się do niepożądanych zjawisk – koncentracji władzy i upadku rodziny. Przekonuje, że z punktu widzenia ekonomii i etyki, a z pewnością etyki chrześcijańskiej, dzisiejsze formy produkcji pieniądza budzą poważne zastrzeżenia. Nasz system pieniężny sprzyja niesprawiedliwemu pomnażaniu dochodów, niszczy bogactwo narodów i podkopuje moralne fundamenty życia społecznego; prowadzi do hiperinflacji i totalitaryzmu.
Etyka produkcji pieniądza nie tylko stanowi erudycyjny wykład na temat historycznej ewolucji produkcji pieniądza, lecz także ukazuje zasadnicze etyczne problemy związane z produkcją pieniędzy. Pokazuje również poważne niebezpieczeństwa, nadal narastające na Zachodzie wskutek postępujących równolegle polityzacji życia ekonomicznego i finansjalizacji życia społecznego. Dlatego jest to aktualna i pouczająca lektura dla wszystkich osób usiłujących zrozumieć problemy nie tylko współczesnej gospodarki, lecz także – szerzej – współczesnego świata.
Maciej Zięba, OP
Etyka produkcji pieniądza wypełnią poważną lukę w wielu współczesnych opracowaniach ekonomicznych: opisuje zjawisko produkcji pieniądza. Wiele pozycji z literatury dobrze tłumaczy, jak dokonywana jest produkcja masowych dóbr i usług. Niestety jednocześnie wiele z nich nie zajmuje się kwestią produkcji najważniejszego dobra: pieniądza. Książka Hülsmanna pozwala spojrzeć na ten proces zarówno z perspektywy stricte ekonomicznej, jak również etycznej. Dzięki temu jesteśmy w stanie zdać sobie sprawę z poważnych konsekwencji społecznych, gospodarczych, a także kulturowych, które wynikają z przyjmowania różnych porządków monetarnych.
Dr Mateusz Machaj, fundator Instytutu Misesa
Oto dzieło, które będzie budzić podziw przez lata. Jörg Guido Hülsmann w swojej pracy dokonał niemal niemożliwego. Jego monumentalne dzieło jest wynikiem dziesięciu lat przeczesywania archiwów w pięciu krajach oraz bezpośredniego dostępu do obszernych prac Misesa oraz jego współpracowników.
To znacznie więcej niż biografia wielkiego austriackiego ekonomisty. Jest to monumentalne dzieło, które śledzi życie Ludwiga von Misesa i ewolucję jego myśli ekonomicznej oraz umieszcza ją we właściwym kontekście historycznym i kulturowym. Niezwykle bogaty zasób źródłowy sprawia, że publikacja ta idealnie nadaje się dla osób, które dopiero wkraczają w świat nauk ekonomicznych, jak i dla pasjonatów szkoły austriackiej. Nawet osoby uważające się za ekspertów od myśli Misesa znajdą w tej publikacji wiele niezwykle ciekawych faktów.
Pierwszy z dwóch tomów biografii Ludwiga von Misesa opowiada o jego dzieciństwie i młodości, początkach kariery zawodowej, losach na froncie pierwszej wojny światowej oraz udziale w powojennej rekonstrukcji Austrii, a także omawia jego trzy pierwsze ważne prace: Teorię pieniądza i kredytu, Naród, państwo i gospodarkę oraz Socjalizm, zakreślając przy tym sytuację w Wiedniu przełomu wieków i historię powstania austriackiej szkoły ekonomii.
Przeczytaj fragment książki: HÜLSMANN: MISES O WARTOŚCI
„Ta książka jest wspaniałym osiągnięciem naukowym. To kompletna praca o życiu i działalności Misesa, znakomicie nakreślająca przy tym warunki panujące w ówczesnym Wiedniu, rozkwit szkoły austriackiej, rolę innych myślicieli, takich jak Hayek, oraz wkład Misesa w rozwój amerykańskiego i światowego libertarianizmu." — Ralph Raico
„Książka Hülsmanna jest czymś więcej niż li tylko biografią wielkiego dwudziestowiecznego ekonomisty z Austrii. To monumentalne dzieło o życiu Ludwiga von Misesa i ewolucji jego myśli ekonomicznej, umieszczające je we właściwym kontekście historycznym i kulturowym. Książka […] przedstawia wiele nowych, a przy tym często zaskakujących informacji i danych. […] Należy ją uznać za jedną z najważniejszych dotychczasowych interpretacji dziejów szkoły austriackiej." — Jesús Huerta de Soto
„Hülsmann w niebywałym stopniu łączy w sobie umiejętności wnikliwego ekonomisty analitycznego i wytrwałego badacza. Jest pod tym względem godnym następcą Murraya Rothbarda. Biografia Misesa jest wybitnym osiągnięciem naukowym. […] To obowiązkowa lektura dla każdego, kto interesuje się szkołą austriacką." — David Gordon
Jörg Guido Hülsmann (ur. 1966) jest niemieckim ekonomistą i przedstawicielem austriackiej szkoły ekonomii. W swoich badaniach zajmuje się kwestiami związanymi z pieniądzem, bankowością, polityką pieniężną, makroekonomią i rynkami finansowymi. Obecnie jest profesorem ekonomii na Uniwersytecie Angers we Francji.
Wywiad z autorem: OCZAMI MISESA – WYWIAD Z JÖRGIEM GUIDEM HÜLSMANNEM
Oto dzieło, które będzie budzić podziw przez lata. Jörg Guido Hülsmann w swojej pracy dokonał niemal niemożliwego. Jego monumentalne dzieło jest wynikiem dziesięciu lat przeczesywania archiwów w pięciu krajach oraz bezpośredniego dostępu do obszernych prac Misesa oraz jego współpracowników.
To znacznie więcej niż biografia wielkiego austriackiego ekonomisty. Jest to monumentalne dzieło, które śledzi życie Ludwiga von Misesa i ewolucję jego myśli ekonomicznej oraz umieszcza ją we właściwym kontekście historycznym i kulturowym. Niezwykle bogaty zasób źródłowy sprawia, że publikacja ta idealnie nadaje się dla osób, które dopiero wkraczają w świat nauk ekonomicznych, jak i dla pasjonatów szkoły austriackiej. Nawet osoby uważające się za ekspertów od myśli Misesa znajdą w tej publikacji wiele niezwykle ciekawych faktów.
Pierwszy z dwóch tomów biografii Ludwiga von Misesa opowiada o jego dzieciństwie i młodości, początkach kariery zawodowej, losach na froncie pierwszej wojny światowej oraz udziale w powojennej rekonstrukcji Austrii, a także omawia jego trzy pierwsze ważne prace: Teorię pieniądza i kredytu, Naród, państwo i gospodarkę oraz Socjalizm, zakreślając przy tym sytuację w Wiedniu przełomu wieków i historię powstania austriackiej szkoły ekonomii.
Przeczytaj fragment książki: HÜLSMANN: MISES O WARTOŚCI
„Ta książka jest wspaniałym osiągnięciem naukowym. To kompletna praca o życiu i działalności Misesa, znakomicie nakreślająca przy tym warunki panujące w ówczesnym Wiedniu, rozkwit szkoły austriackiej, rolę innych myślicieli, takich jak Hayek, oraz wkład Misesa w rozwój amerykańskiego i światowego libertarianizmu." — Ralph Raico
„Książka Hülsmanna jest czymś więcej niż li tylko biografią wielkiego dwudziestowiecznego ekonomisty z Austrii. To monumentalne dzieło o życiu Ludwiga von Misesa i ewolucji jego myśli ekonomicznej, umieszczające je we właściwym kontekście historycznym i kulturowym. Książka […] przedstawia wiele nowych, a przy tym często zaskakujących informacji i danych. […] Należy ją uznać za jedną z najważniejszych dotychczasowych interpretacji dziejów szkoły austriackiej." — Jesús Huerta de Soto
„Hülsmann w niebywałym stopniu łączy w sobie umiejętności wnikliwego ekonomisty analitycznego i wytrwałego badacza. Jest pod tym względem godnym następcą Murraya Rothbarda. Biografia Misesa jest wybitnym osiągnięciem naukowym. […] To obowiązkowa lektura dla każdego, kto interesuje się szkołą austriacką." — David Gordon
Jörg Guido Hülsmann (ur. 1966) jest niemieckim ekonomistą i przedstawicielem austriackiej szkoły ekonomii. W swoich badaniach zajmuje się kwestiami związanymi z pieniądzem, bankowością, polityką pieniężną, makroekonomią i rynkami finansowymi. Obecnie jest profesorem ekonomii na Uniwersytecie Angers we Francji.
Wywiad z autorem: OCZAMI MISESA – WYWIAD Z JÖRGIEM GUIDEM HÜLSMANNEM
Książka "Austriacy o standardzie złota" jest zbiorem prac M. N. Rothbarda, H. Sennholza, J. T. Salerno, R. M. Ebelinga, R. W. Garrisona, L. H. White’a i R. Paula na temat złota jako podstawy wolnorynkowego pieniądza.
„Towar pieniężny to swego rodzaju towar odniesienia, punkt orientacyjny, a nie jednostka miary. Fizycznym odpowiednikiem niezmiennej wartości, która służyłaby do mierzenia innych wartości, jest niezmienny punkt odniesienia w kosmosie. [...] Najbardziej odpowiednim punktem odniesienia jest punkt, w którym umieściły nas dzieje wszechświata. Podobnie jest w wypadku wartości odniesienia (reference value). Towarem odniesienia, który najlepiej nadaje się do tej roli, jest towar pieniężny wyłoniony w procesie rynkowym. [...] Aby osiągnąć stabilność pieniądza, która mogłaby doprowadzić zarówno do wzrostu zatrudnienia, jak i niemal stałego poziomu cen, wystarczyłoby powstrzymanie się rządu od ingerowania w funkcjonowanie standardu towarowego wyłonionego przez rynek”.
Roger W. Garrison (fragment rozdziału Koszty standardu złota)
„Akademicki kurs makroekonomii zawiera wyłącznie omówienie systemu pieniężnego opartego na państwowej produkcji pieniądza. O innych możliwościach produkowania pieniądza nie wspomina się [...] choć sporo czasu poświęca się na omówienie szkodliwości monopoli jako takich. [...] Monopol w sferze pieniądza jest co najmniej tak szkodliwy jak w innych sferach. Jego zniesienie pozwoliłoby na ustanowienie standardu pieniądza znacznie lepszej jakości niż pieniądz papierowy”.
Mateusz Machaj (fragment wstępu)
Dr hab. Mateusz Machaj uważnie śledzi zarówno dyskusje o teorii ekonomii, jaki te poświęcone kulturze popularnej. Dlatego też po kilku książkach o ekonomii napisał dzieło o sadze "Gwiezdnych wojen". Analizuje w nim społeczno-polityczne zmiany, które doprowadziły do zwycięstwa rebeliantów w starciu z imperatorem i jego poplecznikami.
Autor przykłada szczególna wagę do idei stojących za działaniami bohaterów sagi. Dlatego też czytelnik znajdzie w książce szeroką panoramę myśli politycznej od Platona przez Hobbesa do Schmitta. Tym samym książka jest nie tylko świetnym prezentem dla fanów "Gwiezdnych wojen", ale też wciągającą lekturą dla wszystkich zainteresowanych przemianami politycznymi.
Arkady Saulski, młody pisarz fantasy i autor m.in. „Serca lodu”, po lekturze książki Mateusza Machaja napisał:
Bajka o walce rycerzy Jedi przeciwko rosnącemu w dawnej Republice zagrożeniu stała się dla autora pretekstem do porywających rozważań nad tym, czym jest system totalitarny, w jakich warunkach się rodzi i jakie może przynosić ze sobą konsekwencje. To nie jest analiza baśni, lecz realnych problemów stojących także przed współczesnymi społeczeństwami. Ale nie tylko, bo Machaj ukazuje też owego totalitaryzmu upadek. Prowadzi nas przez meandry filozofii Imperatora ku konkluzjom dotyczącym nie tylko fikcyjnego świata, ale i naszej rzeczywistości. Tym samym świat „Gwiezdnych wojen” staje się bardziej realny i namacalny niż kiedykolwiek.
Zazdroszczę Państwu tego, co teraz nastąpi – obcowania po raz pierwszy z tą pasjonującą lekturą, poznawania wszystkich jej meandrów, odwołań, smaczków i wniosków. Ja tę podróż mam już ze sobą i muszę przyznać, że Machaj udowodnił, iż odległa galaktyka jest bliżej nas, niż może się komukolwiek wydawać.
Thomas E. Woods Jr. – amerykański historyk, autor bestsellerów z listy „New Yor Timesa” i prowadzący program „The Tom Woods Show” – scharakteryzował książkę w następujący sposób:
Machaj zabiera nas w porywającą podróż po sadze „Gwiezdnych wojen”, wskazując motywy i lekcje, które łatwo przeoczyć, a które są kluczem do dobrobytu i pokoju również w naszej galaktyce.
Praca Mateusza Machaja to próba uchwycenia, na czym w istocie polega różnica między kapitalizmem a socjalizmem. Autor dokonuje przeglądu różnych stanowisk wobec takich zagadnień jak funkcja wiedzy w gospodarce, geneza i rola pieniądza, znaczenie przedsiębiorcy w gospodarce, a przede wszystkim prawo własności. Analizuje niuanse debaty kalkulacyjnej, dochodząc do wniosku, że krytyka gospodarki socjalistycznej, jaką sformułował Ludwig von Mises, wymaga doprecyzowania, a mianowicie silniejszego zaakcentowania znaczenia własności prywatnej. „Socjalizm jest nieefektywnym systemem gospodarczym, ponieważ likwiduje własność prywatną, a nie ceny” – konkluduje Machaj. w końcowych akapitach przedstawia zwięzłą, błyskotliwą interpretację najnowszych wydarzeń w gospodarce Polski i świata.
Książka napisana z rozmachem i polotem godnymi wielkich poprzedników tradycji austriackiej szkoły ekonomii – Misesa, Hayeka, Rothbarda. Dzięki przystępnemu językowi i klarowności wywodu jej lektura będzie ucztą duchową nie tylko dla ekonomistów, lecz także wszystkich, którzy interesują się naukami społecznymi.
Autorzy książki — młodzi ekonomiści z Wrocławia — zadedykowali ją swojemu mistrzowi profesorowi Witoldowi Kwaśnickiemu. Poszczególne rozdziały dotyczą różnych zagadnień ekonomicznych, a łączy je duch intelektualnej niezależności od kanonów myślenia obowiązujących w ekonomii głównego nurtu. Książkę zamyka esej na temat życia i twórczości Adama Heydla, znakomitego ekonomisty przedwojennego, który z polskim głównym nurtem polemizował prawie 100 lat temu.
W książce zatytułowanej „Przedsiębiorcze państwo” Mariana Mazzucato broni tezy, że państwowa ingerencja jest niezbędnym elementem na drodze do rozwoju gospodarczego. Przedstawia ona rozumowanie mające wyjaśniać, w jaki sposób centralne planowanie pomaga gospodarce, oraz przedstawia przykłady mające popierać jej teorię.
Autorzy „Mitu Przedsiębiorczego Państwa” zwracają uwagę na błędy w etatystycznym rozumowaniu. McCloskey i Mingardi podkreślają, że teoria o konieczności ingerencji państwa w rozwój gospodarczy jest błędna, a przykłady przedstawiane na jej poparcie w rzeczywistości pokazują coś zupełnie innego. Para naukowców rozprawia się z narracją Mazzucato wskazując na jej niespójność z faktami historycznymi i tendencyjny charakter.
Jak w rzeczywistości wyglądał udział państwa w tworzeniu takich projektów, jak m.in. Internet? Odpowiedź na to i inne pytania znajduje się w książce.
Michael Huemer jest profesorem filozofii Uniwersytetu Colorado Boulder. Jest autorem ponad sześćdziesięciu artykułów naukowych i sześciu książek. W swoich pracach porusza szczególnie zagadnienia związane z etyką, epistemologią i filozofią polityczną. Huemer jest zwolennikiem intuicjonizmu etycznego – przekonuje, że powinniśmy móc wyprowadzić swoje przekonania moralne z prostych intuicji etycznych wspólnych dla większości ludzi, których znamy.
To podejście Huemer stosuje zarówno do rozważania kwestii szczegółowych, np. uzasadniając prawo do posiadania broni, jak i stawiając pytania o kwestie fundamentalne dla życia społecznego – np. czy możemy uzasadnić istnieje państwa, bazując właśnie na naszych moralnych intuicjach. Tej kwestii poświęcona jest książka Huemera "Problem władzy politycznej. O przymusie i posłuszeństwie", którą polscy czytelnicy mogą przeczytać dzięki wydawnictwu Instytutu Misesa.
W pierwszej części książki Huemer szczegółowo przygląda się popularnym w filozofii próbom uzasadnienia państwa. Szczególną uwagę poświęca teoriom Johna Rawlsa, dominującym dzisiaj na uniwersytetach całego świata. Huemer metodycznie podważa rozumowania Rawlsa i przekonuje, że temu filozofowi nie udało się stworzyć dobrego uzasadnienia dla istnienia państwowych instytucji. Takiego uzasadnienia Huemer nie znajduje także u innych myślicieli.
Druga część książki odpowiada na kilka pytań. Skoro istnienia państwa nie możemy dobrze uzasadnić, to dlaczego ludzie i tak pragną żyć w ramach takich instytucji? Czy społeczeństwo bez państwa mogłoby normalnie istnieć? Jak w takim społeczeństwie wyglądałaby kwestia obrony przed przestępstwami, agresją państw czy atakami terrorystycznymi? Odpowiadając na te pytania, Huemer szeroko sięga do dorobku innych nauk – psychologii społecznej czy stosunków międzynarodowych. Dzięki temu kreśli realistyczną i optymistyczną wizję społeczeństwa, które mogłoby żyć bez władzy politycznej.
Książka Huemera spotkała się ze świetnymi recenzjami - została uznana za niezwykle świeże i ważne ujęcie problemu państwa. Autora na wykłady regularnie zaprasza Institute for Humane Studies – jedna z najstarszych wolnościowych organizacji w Stanach Zjednoczonych. Bryan Caplan, ekonomista z George Mason University, tak podsumował osiągnięcia Huemera: „Huemer prezentuje zupełni nową obronę libertarianizmu, która łączy zalety podejścia deontologicznego i konsekwencjalistycznego, unikając jednocześnie ich słabych stron”.
Polskie wydanie swoją przedmową opatrzył dr Włodzimierz Gogłoza z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Według jego słów: „książka Huemera jest najlepiej napisaną pracą spośród wszystkich dostępnych obecnie opracowań poświęconych libertariańskiej krytyce państwa i alternatywom dla niego”. Z kolei dr Jakub Bożydar Wiśniewski zauważa, że: „w swojej książce Michael Huemer wykazuje, że nie istnieje i nie może istnieć nic takiego jak uzasadniona władza polityczna. I choć większości czytelników tego rodzaju konkluzja może się początkowo wydawać bardzo radykalna, siła książki Huemera tkwi w tym, że ową konkluzję potrafi on wywieść z najbardziej niekontrowersyjnych, zdroworozsądkowych przesłanek”.
"Kalkulacja ekonomiczna w socjalizmie" to esej Ludwiga von Misesa, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli szkoły austriackiej w ekonomii, który opublikowano pierwotnie w 1920 roku. Jest to tekst klasyczny co najmniej z dwóch powodów: zawiera w skondensowanej formie ekonomiczną krytykę socjalizmu oraz jest punktem wyjścia jednej z ciekawszych debat, jakie przetoczyły się w naukach ekonomicznych. Teza Misesa sprowadza się do stwierdzenia, że w gospodarce socjalistycznej nie da się prowadzić rachunku ekonomicznego, a zatem będzie to gospodarka nieefektywna i marnotrawna. Adwersarze Misesa dowodzili z kolei możliwości funkcjonowania systemu, który część z nich określała mianem "socjalizmu rynkowego".
(ze wstępu profesora Jacka Kochanowicza)
„Bez kalkulacji ekonomicznej nie może być mowy o gospodarce. Zatem w państwie socjalistycznym gdzie kalkulacja taka jest niemożliwa, niemożliwa jest również, w naszym rozumieniu tego słowa, jakakolwiek gospodarka. Racjonalne działanie byłoby tam możliwe w odniesieniu do spraw mało istotnych, ale racjonalna produkcja byłaby niemożliwa. Brakowałoby metody oceny, co jest racjonalne, toteż nie można by poddać produkcji wymogom rentowności. Nietrudno przewidzieć, że konsekwencje takiego stanu rzeczy nie ograniczyłyby się wyłącznie do braków w zaopatrzeniu. Wyrugowano by racjonalne działanie z tych sfer życia, w których jest ono czymś naturalnym. Czy w takim systemie możliwe byłoby w ogóle racjonalne działanie oraz racjonalność i logika jako takie? Jak wiadomo z historii, racjonalność wyrosła na gruncie gospodarki. Czy przetrwałaby po jej wyrugowaniu z gospodarki? (...) w państwie socjalistycznym każda zmiana gospodarcza staje się przedsięwzięciem, którego rezultatów nie można przewidzieć ani ocenić z perspektywy czasu. Zmusza to do poruszania się po omacku. Socjalizm niszczy racjonalność gospodarki”. fragment rozdziału Istota kalkulacji ekonomicznej
„Ludwig von Mises był jednym z najwybitniejszych ekonomistów w dziejach cywilizacji Zachodu. Jego dzieła przesycone są duchem wolności. (...) Mamy wobec niego trudny do spłacenia dług”.
Ronald Reagan
Książka, która czekała na polskie wydanie prawie 60 lat (pierwsze wydanie Human Action to rok 1949). Opus magnum nestora austriackiej szkoły ekonomii Ludwiga von Misesa. Chłodna, rzeczowa rozprawa z socjalizmem, interwencjonizmem i wszelkimi odmianami pseudoekonomii; gruntowny wykład prakseologii i głęboka refleksja nad prawidłowościami i ograniczeniami, jakim podlega ludzkie działanie. Po 1989 roku stało się oczywiste, że socjalizm nie może się udać. Mises wiedział o tym już w latach czterdziestych, a więc wtedy, kiedy wielu intelektualistów wiązało z tym ustrojem wielkie nadzieje.
Ludzkie działanie miało 4 wydania amerykańskie i zostało przetłumaczone na kilkanaście języków, w tym chiński, japoński, rosyjski i czeski. Mamy je wreszcie po polsku. Ludwig von Mises był najwybitniejszym obrońcą kapitalizmu i krytykiem socjalizmu w XX wieku, najważniejszym przedstawicielem austriackiej szkoły ekonomii, nauczycielem Hayeka, Rothbarda oraz wielu innych ekonomistów i naukowców. Przez całe dorosłe życie pisał i wykładał w różnych krajach. Jest autorem kilkudziesięciu książek i ponad 250 artykułów. Po polsku ukazały się dotychczas: Interwencjonizm, Mentalność antykapitalistyczna, Liberalizm w tradycji klasycznej, Planowany chaos, Biurokracja, Ekonomia i polityka, Wspomnienia, Teoria a historia, Socjalizm, Teoria pieniądza i kredytu, Kalkulacja ekonomiczna w socjalizmie. Mimo to w naszym kraju jest wciąż prawie nieznany, choć nawet jego adwersarz Oskar Lange pisał, że Misesowi należy się pomnik. Mamy nadzieję, że ukazanie się Ludzkiego działania przerwie milczenie wokół dorobku Misesa. Ludzkie działanie to lektura obowiązkowa nie tylko dla wykładowców uczelni ekonomicznych i ich studentów, lecz także wszystkich, którzy chcą zrozumieć, czym jest na prawdę ekonomia. Uroczysta prezentacja książki odbyła się podczas konferencji "Mises obrońca cywilizacji i ekonomii" w Warszawie, 27 października 2007 r.
"Rząd wszechmogący" to pierwsza anglojęzyczna książka Ludwiga von Misesa. Jej wydanie w 1944 roku stało się ozdrowieńczym szokiem dla umęczonych wojną elit zachodniej Europy i Ameryki. Współcześnie, w dobie powracającej mody na kontrolowanie przez instytucje państwa kolejnych sfer życia gospodarczego i osobistego "Rząd wszechmogący" to znakomita przestroga przed rozwojem etatyzmu, a także narzędzie edukacji historycznej, politologicznej i ekonomicznej.
Mises w swojej książce rozważa i odrzuca kilka popularnych w tamtym czasie wyjaśnień powstania nazizmu, takich jak wrodzone ułomności niemieckiego charakteru narodowego. Zamiast tego patrzy na powstanie złowieszczej ideologii, którą określa mianem etatyzmu.
Mises na początek wskazuje, w jaki sposób upadł pruski liberalizm. Intelektualiści odrzucili wolny rynek na rzecz rozwiązań, które nie miały żadnego wsparcia ze strony poprawnej teorii ekonomii, a za to wskazywały na rolę państwa w tworzeniu narodowej potęgi i dobrobytu. System nazistowski był rozszerzeniem wcześniejszych tendencji etatystycznych w czasach Bismarcka i Wilhelma.
Austriacki ekonomista stanowczo odrzuca marksistowski wymysł, że nazizm był wyrazem monopolistycznego kapitalizmu. Wręcz przeciwnie, nazizm stanowił odmianę socjalizmu: zachowano formę własności prywatnej, jednak kontrolę i planowanie przekazano w ręce państwa.
Na koniec Mises omawia reformy, które należy podjąć po zakończeniu drugiej wojny światowej. Opowiada się za pokojem i wolnym rynkiem, a propozycje centralnego planowania w skali światowej poddaje miażdżącej krytyce.
„Wydany podczas drugiej wojny światowej Wszechwładny rząd to jedna z pierwszych książek Misesa napisanych po angielsku. Jest to przede wszystkim analiza podstawowych cech państw nazistowskich i faszystowskich. Po publikacji zdobyła popularność w kręgach nauk politycznych jako podstawowa antyteza dla dominującej wówczas marksistowskiej analizy faszyzmu i nazizmu, wedle której stanowiły one „ostatnie stadium” kapitalizmu – kiedy to „klasa kapitalistyczna” zwraca się do państwa o pomoc, by maksymalnie zwiększyć swój ucisk w celu sterroryzowania marksistów i ruchu „klasy robotniczej”. Mises był jednym z pierwszych analityków poddających tę koncepcję krytyce i wskazujących na to, że nazizm i faszyzm były systemami totalitarnymi i kolektywistycznymi, a jako takie miały więcej wspólnego z komunizmem niż z wolnorynkowym kapitalizmem. Co więcej, były one logiczną konsekwencją galopującego etatyzmu i militaryzmu w społeczeństwach przedfaszystowskich. Dla zafascynowanych Marksem intelektualistów z lat czterdziestych powiązanie przez Misesa faszyzmu z marksistowskim socjalizmem było rzeczą szokującą, a jednocześnie utorowało drogę dla koncepcji stworzonej przez Arendt i Friedricha, wedle której „totalitaryzm” był wspólną cechą trzech wielkich etatyzmów XX wieku”.
Murray Rothbard
„Książka Misesa jest wciąż aktualna. Nie ma już niemieckiego nazizmu, ale pozostał problem rodzących się w głowach polityków nowych nacjonalizmów. […] Trudno uwierzyć, ale te same ideologiczne założenia, które stworzyły nazizm i przekonały Niemców do pójścia na wojnę w celu poszerzenia przestrzeni życiowej, są przyjmowane za dobrą monetę przez masy we współczesnym świecie. […] Miejmy nadzieję, że lektura książki Misesa pomoże nowym elitom intelektualnym zrozumieć, że tylko w oparciu o wolny handel i dobrowolną współpracę między ludźmi różnych języków i ras będzie można stworzyć podwaliny dla pokojowego współżycia wszystkich narodów”.
o. dr Jacek Gniadek SVD
"Rząd wszechmogący" to pierwsza anglojęzyczna książka Ludwiga von Misesa. Jej wydanie w 1944 roku stało się ozdrowieńczym szokiem dla umęczonych wojną elit zachodniej Europy i Ameryki. Współcześnie, w dobie powracającej mody na kontrolowanie przez instytucje państwa kolejnych sfer życia gospodarczego i osobistego "Rząd wszechmogący" to znakomita przestroga przed rozwojem etatyzmu, a także narzędzie edukacji historycznej, politologicznej i ekonomicznej.
Mises w swojej książce rozważa i odrzuca kilka popularnych w tamtym czasie wyjaśnień powstania nazizmu, takich jak wrodzone ułomności niemieckiego charakteru narodowego. Zamiast tego patrzy na powstanie złowieszczej ideologii, którą określa mianem etatyzmu.
Mises na początek wskazuje, w jaki sposób upadł pruski liberalizm. Intelektualiści odrzucili wolny rynek na rzecz rozwiązań, które nie miały żadnego wsparcia ze strony poprawnej teorii ekonomii, a za to wskazywały na rolę państwa w tworzeniu narodowej potęgi i dobrobytu. System nazistowski był rozszerzeniem wcześniejszych tendencji etatystycznych w czasach Bismarcka i Wilhelma.
Austriacki ekonomista stanowczo odrzuca marksistowski wymysł, że nazizm był wyrazem monopolistycznego kapitalizmu. Wręcz przeciwnie, nazizm stanowił odmianę socjalizmu: zachowano formę własności prywatnej, jednak kontrolę i planowanie przekazano w ręce państwa.
Na koniec Mises omawia reformy, które należy podjąć po zakończeniu drugiej wojny światowej. Opowiada się za pokojem i wolnym rynkiem, a propozycje centralnego planowania w skali światowej poddaje miażdżącej krytyce.
„Wydany podczas drugiej wojny światowej Wszechwładny rząd to jedna z pierwszych książek Misesa napisanych po angielsku. Jest to przede wszystkim analiza podstawowych cech państw nazistowskich i faszystowskich. Po publikacji zdobyła popularność w kręgach nauk politycznych jako podstawowa antyteza dla dominującej wówczas marksistowskiej analizy faszyzmu i nazizmu, wedle której stanowiły one „ostatnie stadium” kapitalizmu – kiedy to „klasa kapitalistyczna” zwraca się do państwa o pomoc, by maksymalnie zwiększyć swój ucisk w celu sterroryzowania marksistów i ruchu „klasy robotniczej”. Mises był jednym z pierwszych analityków poddających tę koncepcję krytyce i wskazujących na to, że nazizm i faszyzm były systemami totalitarnymi i kolektywistycznymi, a jako takie miały więcej wspólnego z komunizmem niż z wolnorynkowym kapitalizmem. Co więcej, były one logiczną konsekwencją galopującego etatyzmu i militaryzmu w społeczeństwach przedfaszystowskich. Dla zafascynowanych Marksem intelektualistów z lat czterdziestych powiązanie przez Misesa faszyzmu z marksistowskim socjalizmem było rzeczą szokującą, a jednocześnie utorowało drogę dla koncepcji stworzonej przez Arendt i Friedricha, wedle której „totalitaryzm” był wspólną cechą trzech wielkich etatyzmów XX wieku”.
Murray Rothbard
„Książka Misesa jest wciąż aktualna. Nie ma już niemieckiego nazizmu, ale pozostał problem rodzących się w głowach polityków nowych nacjonalizmów. […] Trudno uwierzyć, ale te same ideologiczne założenia, które stworzyły nazizm i przekonały Niemców do pójścia na wojnę w celu poszerzenia przestrzeni życiowej, są przyjmowane za dobrą monetę przez masy we współczesnym świecie. […] Miejmy nadzieję, że lektura książki Misesa pomoże nowym elitom intelektualnym zrozumieć, że tylko w oparciu o wolny handel i dobrowolną współpracę między ludźmi różnych języków i ras będzie można stworzyć podwaliny dla pokojowego współżycia wszystkich narodów”.
o. dr Jacek Gniadek SVD
"Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie" Roberta Murphy’ego to zwięzła książka łącząca w sobie trzy cechy, które sprawiają, że jest to niezbędna lektura dla każdego sympatyka wolnego rynku, jak i dla wszystkich, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę o funkcjonowaniu gospodarki. Po pierwsze, książka kompetentnie przedstawia podstawowe prawa rządzące gospodarką i pozwala zrozumieć funkcjonowanie np. rynku pracy czy systemu bankowego. Po drugie, robi to w sposób przystępny i atrakcyjny dla czytelnika. Nie jest to typowy podręcznik, ale dzieło napisane żywym językiem – z poczuciem humoru i pełne przykładów z historii. Po trzecie wreszcie, autor nie boi się dyskutować o rzeczach trudnych, przy których nawet radykalni zwolennicy wolnego rynku często ustępują w dyskusji etatystom i widzą sporo miejsca dla dobroczynnej rządowej interwencji. Nie można się więc dziwić, że Ron Paul, wieloletni kongresman i kilkukrotny kandydat na prezydenta Stanów Zjednoczonych, określił książkę Murphy’ego jako „bezcenny wstęp do wolnorynkowej ekonomii”.
Murphy odpowiada w swojej książce m.in. na następujące pytania:
Jak wolny rynek rozwiązuje problem dyskryminacji na rynku pracy?
Dlaczego sprawy antymonopolowe zazwyczaj wytaczają firmy, które przegrywają w wolnej konkurencji?
Czy potrzebujemy państwowych regulacji dotyczących bezpieczeństwa pracy i produktów?
Jak wolny rynek chroni środowisko i rzadkie zasoby naturalne?
Dlaczego MFW i Bank Światowy wcale nie pomagają biednym krajom
Arthur Laffer, doradca ekonomiczny prezydenta Ronalda Reagana i twórca słynnej krzywej wpływów podatkowych, po lekturze "Niepoprawnego politycznie przewodnika po kapitalizmie" napisał:
„Robert Murphy to jeden z niewielu myślicieli, którzy posiadają zarówno właściwą wiedzę o ekonomii, jak i lekkie pióro. Widać to po jego przewodniku po wolnorynkowym kapitalizmie. Ekonomia nie jest wcale abstrakcyjną i ponurą nauką, służącą torturowaniu studentów. Jest dziedziną niezwykle poważną i mającą podstawowe znaczenie dla przyszłości kraju. Murphy pokazuje w swojej książce, że nie tylko zna teorię, ale też że potrafi ją zastosować do analizy rzeczywistych zjawisk.”
O autorze
Robert P. Murphy (ur. 1976) to amerykański ekonomista i konsultant związany z austriacką szkołą ekonomii. Tytuł doktora uzyskał na New York University, obecnie jest adiunktem na Texas Tech University. Ponadto współpracuje z licznymi amerykańskimi think-tankami. Dla Institute for Energy Research zajmuje się ekonomiczną analizą zmian klimatu i w swoich publikacjach pokazuje m.in. dlaczego rozwiązania takie jak odgórne ograniczanie emisji CO2 są dla nas niekorzystne tak w krótkim, jak i długim okresie. W ramach działalności w Independent Institute i Ludwig von Mises Institute angażuje się w liczne inicjatywy edukacyjne. To właśnie w ramach współpracy z tymi instytucjami powstały jego przewodniki ułatwiające lekturę najważniejszych dzieł ekonomistów szkoły austriackiej: "Ludzkiego działania" i "Teorii pieniądza i kredytu" Ludwiga von Misesa oraz "Ekonomii wolnego rynku" Murraya N. Rothbarda. Murphy jest także autorem podręcznika z ekonomii dla licealistów "Lessons for the Young Economist" i książki "Choice: Cooperation, Enterprise, and Human Action".
Szerszej publiczności Murphy znany jest przede wszystkim dzięki napisaniu dwóch książek w popularnej w Stanach Zjednoczonych serii „Niepoprawnych politycznie przewodników”. Pierwszy to "Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie", drugi z kolei dotyczy historii gospodarczej Wielkiego Kryzysu i Nowego Ładu Roosevelta. W 2015 roku wydał (wspólnie z Dougiem McGuffem) "The Primal Prescription: Surviving The „Sick Care" Sinkhole", w której to książce dokumentuje, jak kolejne państwowe interwencje zniszczyły służbę zdrowia w Stanach Zjednoczonych. Krótsze komentarze Murphy’ego do bieżących wydarzeń gospodarczych można znaleźć m.in. w czasopiśmie „The Freeman” czy na stronach Ludwig von Mises Institute Canada. Od niedawna prowadzi także razem z Thomasem E. Woodsem audycję „Contra Krugman”, w którym autorzy polemizują z tezami cotygodniowych felietonów ekonomicznego noblisty Paula Krugmana.
Artykuły naukowe Murphy’ego ukazały się m.in. w „The American Journal of Economics and Sociology”, „The Review of Austrian Economics”, i „The Quarterly Journal of Austrian Economics”. Ostatnio dużą popularność zdobył jego artykuł (napisany wspólnie z Phillipem Magnessem) w „The Journal of Private Enterprise”, w którym autorzy wskazują na liczne przeinaczenia i błędy w materiale empirycznym książki "Kapitał w XXI wieku" Thomasa Piketty’ego.
Murphy zajmuje się także konsultingiem finansowym. Razem z Carlosem Larą napisał książkę "How Privatized Banking Really Works". Wspólnie wydają też oni miesięczny newsletter dotyczący tematyki finansów „Lara-Murphy Report”. Z racji dużego poczucia humoru i sporego dystansu do własnej osoby Murphy jest świetnym mówcą, przez co jest zapraszany na wykłady przez wolnościowe organizacje z całego świata.
Instytut Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa i Fijorr Publishing prezentują nowe, poprawione polskie wydanie najważniejszego dzieła Murraya Rothbarda – "Ekonomii wolnego rynku". Tym razem tę arcyważną książkę wydano w formie e-book'a. Przed wydaniem tekst przeszedł gruntowną redakcję dokonaną przez Marcina Zielińskiego z Instytutu Misesa. Dzięki temu polski czytelnik może cieszyć się myślą Rothbarda w doskonałej oprawie edytorskiej.
"Ekonomia wolnego rynku" jest całościowym traktatem ekonomicznym, w którym autor postawił sobie za zadanie systematyczne przedstawienie ogółu wiedzy ekonomicznej. Rothbard wychodzi od aksjomatu działania i jego podstawowych kategorii (cel, środki, przychody, koszt…) i z nich wyprowadza pierwsze prawa ekonomiczne (jak prawo malejącej użyteczności krańcowej). Następnie coraz bardziej komplikuje swój wywód dodając kolejne, proste założenia empiryczne: różnorodność zasobów i zdolności ludzkich, czas wolny jako dobro konsumpcyjne, niespecyficzność czynników produkcji. Tym samym stopniowo rozwija ekonomię Robinsona Crusoe, teorię wymiany, powstanie gospodarki pieniężnej, kształtowanie się cen dóbr konsumpcyjnych i czynników produkcji w rozwiniętej, pieniężnej gospodarce rynkowej. Książkę kończy błyskotliwa analiza zagadnienia konkurencji i monopolu, nowatorska koncepcja kształtowania się siły nabywczej pieniądza i systematyczna, autorska teoria siłowej ingerencji w rynek.
Wywód Rothbarda cechuje wyjątkowa klarowność i systematyczność. Autor pewnie prowadzi czytelnika, wskazując kolejne elementy w swoim rozumowaniu, wyraźnie wprowadzając nowe założenia i porzucając stare. Do tego Rothbard bezlitośnie krytykuje błędne koncepcje i doktryny, nawet jeśli ich zwolennikami są jego intelektualni przyjaciele – jak Ludwig von Mises czy William Hutt. Hinduska ekonomistka związana ze szkołą austriacką Sudha Shenoy tak wspominała po latach książkę Rothbarda:
„Ekonomia wolnego rynku to kolejna książka, która pojawiła się we właściwym momencie. Pamiętam, jak w 1963 roku kupiłam pierwsze dwutomowe wydanie w twardej oprawie w jednym z londyńskich antykwariatów. Kupiłam tę książkę, mimo że nie było mnie na nią stać. Siedziałam na wykładach i myślałam sobie: „to niemożliwe”, a potem biegłam do domu i czytałam Rothbarda, by upewnić się co do alternatywnego stanowiska, które miało więcej sensu. Ta książka była tak ważna właśnie z powodu idei, z jakimi miałam do czynienia w Londyńskiej Szkole Ekonomii. Obecnie studenci mogą zapoznać się z ekonomią austriacką na uczelniach. Ale wtedy wszyscy austriacy byli samoukami. I książka Rothbarda świetnie nadawała się do tego celu. Była dla nas wszystkich punktem wyjścia.”
Na wydanie książki Rothbarda entuzjastycznie zareagował też sam Ludwig von Mises, który pod jej wpływem, według relacji świadków, miał zmienić swoje poglądy na teorię monopolu. Mises pisał w swojej recenzji książki:
„Podstawową zaletą tej książki jest to, że zawiera ona wyczerpującą i metodyczną analizę wszystkich tych czynności, które powszechnie określa się mianem ekonomicznych, przy czym owe czynności są traktowane jako ludzkie działanie, czyli świadome dążenie do wybranych celów przy użyciu odpowiednich środków. […]
W każdym rozdziale swojego traktatu Rothbard, czerpiąc z najlepszych nauk swoich poprzedników i uzupełniając ich odkrycia o niezwykle istotne obserwacje, buduje poprawną teorię, a także z wielką uwagą obala wszystkie zarzuty, jakie kiedykolwiek podniesiono przeciw tym doktrynom. Naświetla też błędy i sprzeczności obecne w popularnych interpretacjach spraw gospodarczych. […]
Książka taka jak Ekonomia wolnego rynku daje każdej inteligentnej osobie możliwość zapoznania się z rzetelnymi informacjami na temat największych kontrowersji i sporów naszych czasów. Z pewnością nie jest to łatwa lektura, gdyż wymaga ona ogromnego skupienia uwagi. Jednak do mądrości nie można dojść na skróty.”
Wydanie "Ekonomii wolnego rynku" stanowiło fundament, na którym zaczęła się na dobre odradzać austriacka szkoła ekonomii w Stanach Zjednoczonych. To właśnie na tej książce ekonomii uczyli się tacy badacze jak Joseph Salerno, Peter Boettke czy Walter Block, którzy spopularyzowali myśl Misesa i Rothbarda wśród amerykańskich ekonomistów i stworzyli siłę takich austriackich ośrodków jak Mises Institute w Auburn czy austriackie studia w George Mason University w Wirginii. Podkreślając historyczną rolę tej książki dr Mateusz Machaj, fundator Instytutu Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa, stwierdził wręcz, że jest to: „jeden z dwóch najważniejszych traktatów w historii szkoły austriackiej”.
Nowe polskie wydanie liczy sobie ponad 830 stron (jest to wersja bez książki Power and Market) w twardej oprawie. Przedmowę do książki napisał dr Mateusz Machaj. Ze spisem treści tego dzieła można zapoznać się pod tym linkiem.
O autorze:
Murray Newton Rothbard (1926-1995) był ekonomistą, historykiem oraz teoretykiem politycznym, który wniósł znaczący wkład w rozwój nauk ekonomicznych, filozofii polityki (w szczególności libertarianizmu), historii gospodarczej oraz teorii prawa. Przyczynił się do rozwoju i zwiększenia znaczenia austriackiej szkoły ekonomii – bazując na wcześniejszych pracach swojego nauczyciela Ludwiga von Misesa. W drugiej połowie XX wieku Rothbard zdobył pozycję głównego teoretyka nurtu, głównie dzięki wydaniu monumentalnej "Ekonomii wolnego rynku" — całościowego traktatu ekonomicznego, w którym twórczo rozwinął teorie Misesa (zwłaszcza w zakresie teorii produkcji, teorii monopolu, teorii interwencji państwa w gospodarkę). Oprócz tego dzieła Rothbard napisał jeszcze ponad 20 książek i trzy tysiące artykułów. W swoim życiu wydawał i redagował kilka czasopism: „The Review of Austrian Economics”, „Left and Right”, „The Libertarian Forum” i „The Rothbard-Rockwell Report”. Od 1982 roku Rothbard był silnie zaangażowany w rozwój Ludwig von Mises Institute w Auburn w stanie Alabama.
"Anty-Lewiatan. Doktryna polityczna i prawna Murraya Newtona Rothbarda" autorstwa dr. Radosława Wojtyszyna jest świetnie zorganizowanym i kompetentnym przewodnikiem po myśli amerykańskiego filozofa, ekonomisty i publicysty i z pewnością może służyć za cenne narzędzie dla osób, które chcą pogłębić i uporządkować swoją wiedzę o libertarianizmie.
Anty-lewiatan powstał na podstawie rozprawy doktorskiej, którą Radosław Wojtyszyn obronił w 2012 roku na Wydziale, Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego (był to prawdopodobnie pierwszy doktorat w Polsce poświęcony tematyce ściśle libertariańskiej). W pierwszej części książki czytelnicy znajdą omówienie źródeł myśli Rothbarda — między innymi zwięzłe, acz wyczerpujące przedstawienie tradycji prawno-naturalnej. Druga część to rekonstrukcja podstaw systemu zbudowanego przez Rothbarda: od ekonomii, przez system prawny po relacje między jednostką a społeczeństwem. Trzecia i czwarta część książki są poświęcone krytyce instytucji państwa i najważniejszych państwowych polityk — zarówno z pozycji prawnych, jak i ekonomicznych. Ostatnia część Anty-Lewiatana dotyczy Rothbardowskiej wizji ładu bezpaństwowego.
Dr Jakub Bożydar Wiśniewski we wstępie do książki napisał:
[Rothbard] świadomie i jawnie nawiązuje […] m.in. do indywidualistycznego anarchizmu Lysandera Spoonera, do myśli socjologicznej Franza Oppenheimera i jego przeciwstawienia środków ekonomicznych środkom politycznym, czy też do propozycji Gustave’a de Molinariego, aby w duchu konsekwentnego stosowania zasad klasycznej ekonomii politycznej zlikwidować państwowe monopole prawno-obronne i zastąpić je konkurującymi ze sobą podmiotami rynkowymi. Wielką zasługą Rothbarda jest jednak kompleksowe rozwinięcie myśli powyższych autorów i nadanie im formy spójnej, całościowej filozofii społecznej, łączącej prawnonaturalny anarchizm z głęboką ekonomiczną świadomością natury i implikacji zjawiska własności prywatnej. Książka Radosława Wojtyszyna w skrupulatny sposób prezentuje czytelnikowi szeroką panoramę owych różnorodnych inspiracji Rothbarda, dobitnie podkreślając fakt, że stworzył on syntezę równie intrygującą, co erudycyjną.
Murray N. Rothbard (1926-1995) był człowiekiem wyposażonym jedynie w maszynę do pisania, a stał się inspiracją do globalnej odnowy nauk wolnościowych. Podczas 45 lat pracy, w 25 książkach i tysiącach artykułów, walczył z każdym niszczycielskim trendem poprzedniego wieku — socjalizmem, upaństwowieniem, relatywizmem i scjentyzmem — obudził jednocześnie pasję wolności wśród tysięcy naukowców, dziennikarzy i aktywistów. Ucząc w Nowym Yorku, Las Vegas, Auburn i na konferencjach na całym świecie, Rothbard przewodził renesansowi austriackiej szkoły ekonomii. Inspirował zarówno akademicką jak i masową walkę z wszechwładnym państwem i dworem jego intelektualistów.
Ekonomiczny punkt widzenia to zbiór ponad 100 komentarzy autorstwa Murraya N. Rotbarda, poruszających szeroki wachlarz zagadnień. Choć dotyczą one wydarzeń gospodarczych w latach 80. i 90. XX wieku, to w zasadzie nie straciły nic na aktualności, jako że bolesne dla gospodarki skutki państwowego interwencjonizmu są ciągle takie same. Autor w charakterystyczny dla siebie, błyskotliwy sposób demaskuje powszechne wśród ekonomistów błędy, opłakane skutki opieki społecznej i mity na temat różnych rozwiązań politycznych, w tym również w sferze polityki fiskalnej oraz wymiany międzynarodowej, a także opisuje konsekwencje papierowego pieniądza i problemy transformacji ustrojowej w krajach byłego bloku wschodniego. Jest to doskonała lektura dla każdego zainteresowanego ekonomią i polityką gospodarczą, również dla osób dopiero zapoznających się z austriacką szkołą ekonomii i wolnorynkowym spojrzeniem na otaczającą nas rzeczywistość gospodarczą. Dzięki lekkiemu pióru i dowcipnemu stylowi Rothbarda Czytelnik będzie mógł bez problemu zrozumieć funkcjonowanie złożonych mechanizmów współczesnej gospodarki.
Richard M. Ebeling: "Książka - podzielona tematycznie - porusza niemal wszystkie istotne dla społeczeństwa problemy polityczne na przestrzeni dekady. [...] Czytając te ponad 100 artykułów, przypomniałem sobie, jak wielki jest mój dług intelektualny wobec Rothbarda i jak dzięki jego pracom na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci bogatsza stała się sprawa wolności."
Robert P. Murphy: "W tych kwestiach, w których się z nim zgadzałem, Rothbard wspaniale trafiał w samo sedno, czym od razu do mnie przemawiał. Można to zauważyć w tym zbiorze. Argumenty Rothbarda są nie tylko trafne, ale też ścisłe i bezpośrednie. Ten zbiór pokazuje również ogrom wiedzy Rothbarda. Parafrazując Marka Twaina, im jestem starszy, tym mądrzejszy staje się Murray Rothbard."
Urodzony w Nowym Sączu Carl Menger zrewolucjonizował w 1871 r. ekonomię, kiedy w dziele Zasady ekonomii przedstawił nowatorską teorię wyceny dóbr. Ceny dóbr według Mengera zależą od wartości, jaką konkretnym, marginalnym jednostkom dobra przypisują uczestnicy wymian rynkowych. Ta obserwacja stała się podstawą współczesnej ekonomii. Ponadto specyficzny sposób uprawiania ekonomii, jaki stworzył Menger, zapoczątkował całą osobną tradycję naukową nazywaną austriacką szkołą ekonomii.
Postanowiliśmy uczcić sto pięćdziesiątą rocznicę publikacji przełomowego dzieła Austriaka, wydając książkę, która pokaże, jak dzieło Mengera jest do dziś źródłem żywej, intelektualnej tradycji i inspiruje do badań nad współczesnymi instytucjami gospodarczymi, zagadnieniami teorii ekonomii, metodologią ekonomii i historią gospodarczą. Teksty zebrane w tej książce są dziełem ekonomistów i ekonomistek z różnych pokoleń i z różnych ośrodków badawczych. Z wszystkich rozdziałów płynie jednak jeden wspólny wniosek: Mengerowska rewolucja jest ciągle żywa. I niech tak pozostanie!
Według dr. Jörga Guido Hülsmanna jest to najważniejsza książka na temat pieniądza i bankowości od 1912 roku, czyli od wydania książki Misesa Theorie des Geldes und der Umlaufsmittel, która całkowicie zrewolucjonizowała podejście ekonomistów do tych zagadnień.
Książka Jesúsa Huerty de Soto to lektura obowiązkowa dla każdego, kto zastanawia się nad przyszłością gospodarki (a dziś, w czasie kryzysu, trudno o tym nie myśleć). Nie ulega wątpliwości, że powinni ją przeczytać studenci ekonomii. Gdybym był księdzem, to ksiązkę de Soto zadawałbym do czytania jako pokutę za grzechy wszystkim keynsistom. Byłaby to bardzo łagodna pokuta, bo połączona z przyjemnością, jaką daje lektura tego fascynującego dzieła.
Prof. Witold Kwaśnicki
Jesus Huerta de Soto rozwija w swojej pracy tradycję szkoły austriackiej - najbardziej wolnorynkowego kierunku we współczesnej ekonomii. Jego przedstawicielami byli tacy wybitni badacze jak Eugen von Bohm-Bawerk, Carl Menger, Ludwig von Mises i Friedrich A. Hayek, a prekursorami w niektórych zakresach szesnastowieczni hiszpańscy uczeni z Salamanki i wybitny szkocki filozof Dawid Hume. Autor omawia węzłowe zagadnienia pieniądza, bankowości, kapitału i kryzysów finansowych w powiązaniu z rozległą analizą historii instytucji i procesów gospodarczych oraz myśli ekonomicznej. We wszystkich tych dziedzinach de Soto wykazuje się wielką erudycją a jednocześnie umiejętnością przejrzystego przedstawiania skomplikowanych problemów. Choć nie każdy się zgodzi z jego propozycjami, to każdy, kogo interesują podstawowe kwestie społeczeństwa, gospodarki i pieniądza, powinien się zapoznać z książką Jesúsa Huerty de Soto.
Prof. Leszek Balcerowicz
"Zapomniany człowiek to człowiek, o którym „nigdy się nie myśli”. Zapomniany człowiek „jest ofiarą reformatorów, myślicieli społecznych i dobroczyńców”, którzy, widząc, że komuś dzieje się krzywda, stwierdzają, że państwo powinno się tym zająć. Zapomniany człowiek „jest prostym, uczciwym robotnikiem, gotowym zarabiać na życie produktywną pracą”, ignorowanym, bo „nie prosi o żadne przysługi”. I to zapomniany człowiek za wszystkie te pomysły płaci – „wszystkie ciężary spadają na niego”." – fragment z przedmowy do wydania polskiego
O autorze:
William Graham Sumner (1840–1910) – jeden z ojców socjologii, filozof polityczny, profesor Uniwersytetu Yale, klasyczny liberał i leseferysta, autor licznych prac na temat etyki, historii Stanów Zjednoczonych, historii gospodarczej, teorii polityki, socjologii i antropologii.